West Virginia ရဲ့ အန္တရာယ်အများဆုံးအလုပ်တစ်ခု


West Virginia ရှိအန္တရာယ်အများဆုံးအလုပ်နေရာများထဲမှတစ်ခုဖြစ်တဲ့ အသားစက်ရုံကြီးဟာ ဆယ်စုနှစ်ပေါင်းများစွာမှာ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူအလုပ်သမားတို့ရဲ့လုပ်အားကနေ အမြတ်ထုတ်ခဲ့သည်။

MOOREFIELD( မိုးဖီး)— ၂၀၂၀ခုနှစ်၏ မိုးရွာထားသောနေ့လယ်ခင်းတခုမှာဖြစ်သည်။ အနောက်ဗာဂျီးနီးယား(West Virginia)ကြက်သားစက်ရုံသည် ညစ်ပေလျက်ရှိသည်။

သားသတ်ရုံမှာ ချွန်မြသောသံချိတ်များ၊ အရိုးဖယ်အသားထွင်သောလွှများနှင့် ကုန်ပစ္စည်းများကိုတင်ပြီး သယ်ပို့သည့် ရွေ့လျားစက်များရှိသည်။ သီတင်းပတ်တိုင်းမှာ ကြက်အကောင်ရေသန်းချီသတ်ရသော သားသတ်စက်သည် တိရစ္ဆာန်တို့မှထွက်သောအညစ်အကြေး၊သွေး၊ ဇီဝအကြွင်းအကျန်တို့ဖြင့် တောက်လျှောက်ပေကျံ နေလျက်ရှိသည်။ 

ထိုနေ့မှာ Hardy County ၏ အကြီးဆုံးအလုပ်ရှင်ပိုင်ဆိုင်သော အသားစက်ရုံမှ စက်များကို သန့်ရှင်းရေးအလုပ်သမားများက ဆေးကြောသန့်ရှင်းရေးပြုလုပ်နေကြသည်။ ထိုသန့်ရှင်းရေးအလုပ်သမားအများစုမှာ ဟစ်စပန်းနစ်(Hispanic)များဖြစ်ကြပြီး ၎င်းတို့ထဲမှာ လူအများမှာ အမေရိကားသို့ရွှေ့ပြောင်းအခြေချလာသူများဖြစ်ကြသည်။  .ပေါ်တူရီကန်လူမျိုး (Puerto Rican)အမျိုးသားတစ်ဦးသည် မထင်မှတ်ဘဲ လည်ပတ်လျက်ရှိသော ကုန်ပစ္စည်းများကိုတင်ပြီး သယ်ပို့သည့် ရွေ့လျားစက်ကို သန့်ရှင်းရန် ဒူးထောက်လျက်ရှိသည်။  

စက်သည် သူ၏အလုပ်ဂျာကင်ကိုချိတ်မိပြီး ဆွဲထားသည်။ ထိုအမျိုးသားသည် စိတ်ထဲမှနာနာကျင်ကျင်နှင့်ဟစ်အော်လိုက်သည်။

“တကယ့်ကိုဆိုးတာ။ စိတ်ပျက်ဖို့ကောင်းလိုက်တာ ” သားသတ်ရုံကိုထိုနေ့မှာ သန့်ရှင်းရေးတာဝန်ကျသော မက်ဆီကိုမှလာသော အမျိုးသားတဦးဖြစ်သည့် မာကို(Marco) က ပြောသည်။

လိုင်းတလျောက်မှနေပြီး ရုံးကိုဖြတ်ကျော်လျှောက်လာပြီးသောအခါ မာကို(Marco)သည် သွေးစွန်းနေသောအဝတ်စတွေအောက်မှာ ဘာတွေကျန်သေးသလဲဆိုတာကို တချက်ကြည့်သည်။

“ဒီလက်မောင်းက အရည်ပြားတွဲလောင်းပဲကျန်ခဲ့တော့တာ” ဟု သူကဆိုသည်။

ထိုအဖြစ်အပျက်၏ ကြောက်မက်ဖွယ်ရာမှာ – ပိုတိုမက်မြစ်(Potomac River)၏ တောင်ဘက်မြစ်အခွဲမြစ်အခွတလျှောက်မှာ တည်ရှိသော ပီလ်ဂရင်မ်၏ မိုးဖီးလ်စက်ရုံထဲမှာ အလားတူ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရမှုတွေ ဖြစ်ပျက်နေတာကို မာကို(Marco) က မြင်ခဲ့ဖူးခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ အသားစက်ရုံအထဲမှာ ဘာတွေဖြစ်နိုင်တယ်ဆိုတာကို သူက သိထားပြီးသားဖြစ်ပါသည်။

လွန်ခဲ့သောနှစ်၃၀ကျော်က သူနှင့် ထောင်ချီသောသူများသည် မိမိတို့၏မိခင်နိုင်ငံကိုစွန့်ခွာပြီး အနောက်ဗာဂျီးနီးယား(West Virginia)၏ တခုထဲသော အသားစက်ရုံမှာအလုပ်လုပ်ဖို့ မိုးဖီးလ် (Moorefield) ကိုရောက်လာခဲ့ကြသည်။  ဆင်းရဲခြင်းနှင့် အထိကရုဏ်းများကနေထွက်ပြေးလာပြီးသည့်နောက် သူတို့ထဲမှလူအများသည် အခြားနိုင်ငံများသို့ ပြောင်းရွှေ့အခြေချခဲ့ကြသည်။ အချို့မှာ U.S. ပိုင်ဆိုင်သည့် နယ်မြေများဖြစ်သောပေါ်တာရီကို(Puerto Rico နိုင်ငံမှ ရောက်လာသူများဖြစ်ကြသည်။

ဘဝလုံခြုံရေးနှင့်ပိုကောင်းမည့်ဘဝကို ရှာဖွေကြရင်း သူတို့ဟာ မလုံမခြုံ၊ ဘေးမကင်းတဲ့အလုပ်အခြေအနေတွေနဲ့ မကြာခဏရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။

လွန်ခဲ့သောဆယ်စုနှစ်တစ်ခုကျော်အထိ Pilgrim’s Moorefield အသားစက်ရုံသည် West Virginia တွင် အန္တရာယ်အများဆုံး non-coal မီးသွေးလောင်စာမပါဝင်သော စက်မှုလုပ်ငန်းခွင်နေရာများထဲတွင် တခုအပါအဝင်အဖြစ်ရှိနေခဲ့သည်။

လုပ်ငန်းခွင်ဘေးကင်းလုံခြုံရေးနှင့် ကျန်းမာရေးအုပ်ချုပ်ရေးဌာန(Occupational Safety and Health Administration )ကပြုစုထားသောအချက်အလက်များအရ ၂၀၁၅ခုနှစ်မှ ၂၀၂၃ခုနှစ်နှောင်းပိုင်းအထိ ခြေလက်အင်္ဂါဖြတ်လိုက်ရသည်အထိ(သို့မဟုတ်) ညအိပ်ညနေဆေးရုံတက်ရသည်အထိ လုပ်ငန်းခွင်ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိသူ စက်ရုံဝန်ထမ်းပေါင်း၁၂ဦးရှိသည်။

ထိုကာလများအတွင်း၊ ဧပြီလတွင် အကန့်အသတ်မရှိပိတ်သွားခဲ့သော  Weirton ရှိ သံဖြူကြိတ်စက်ရုံသည် West Virginia ရှိ  အလုပ်ခွင်တွင်းရှိ ပိုမိုပြင်းထန်သောထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိသည့် တခုထဲသောစက်ရုံသည်။ Cleveland-Cliffs closure: state lawmakers react (mountainstatespotlight.org)

ထိုအမျိုးသား၏လက်မောင်းတဘက် ပြတ်ထွက်သွားလုမတတ် ထိခိုက်ဒဏ်ရာမရခင် လပိုင်းများအလိုလောက်မှာပင် အခြားအသားစက်ရုံမှ ဝန်ထမ်းတဦး၏လက်သည် တပတ်လည်လည်ပတ်လျက်ရှိသော လွှသွားမှာညပ်ပါသွားခဲ့သည်။ ထိခိုက်ဒဏ်ရာ-ဖယ်ဒရယ်အင်စပက်တာစစ်ဆေးသူများက ဆုံးဖြတ်သည်မှာ အသားစက်ရုံမန်နေဂျာကြောင့်ဖြစ်ရခြင်းဖြစ်ပြီး မန်နေဂျာသည် ပြင်းထန်သောစက်ယန္တယားများအနီးပတ်လည်မှာအလုပ်လုပ်နေရသောဝန်ထမ်းများကို လိုအပ်သောကာကွယ်ရေးပစ္စည်းကိရိယာများမပေးသည့်အတွက်ဖြစ်ပြီး- Pilgrim  ကို ဒဏ်ကြေး ဒေါ်လာ ၅၂,၀၀၀ ချမှတ်ခဲ့သည်။ ဝန်ထမ်း၏ လက်ညှိုးနှင့်လက်မ၏အစိတ်အပိုင်းများ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့သည်။

အသားထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းသည်အလုပ်သမားများထိခိုက်ဒဏ်ရာရမှုနှုံးမြင့်မားသောအလုပ်ဖြစ်ကြောင်းသိထားကြသည်

သို့သော် OSHA ဝန်ထမ်းခေါင်းဆောင်ဟောင်း Debbie Berkowitz က Pilgrim ၏ Moorefield အသားစက်ရုံကတော့ သတိထားမှတ်သားစရာ ပြင်းထန်သောထိခိုက်ဒဏ်ရာရသောကိန်းဂဏန်းများရှိကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

“ ဒီကိစ္စက အသားစက်ရုံတွေမှာ ဘေးကင်းလုံခြုံတဲ့အခြေအနေတွေအတွက် အရေးပေါ်အလံနီပြတာဖြစ်တယ်” ဟု ,” Berkowitz ကဆိုသည်။ ထိုကဲ့သို့သော ပြင်းထန်သည့်မတော်တဆထိခိုက်ဒဏ်ရာရမှုများသည် လုပ်ငန်းခွင်ကျန်းမာရေးနှင့်ဘေးကင်းလုံခြုံရေးမှာပိုပြီးကြီးမားတဲ့ပြဿနာတွေကို မကြာခဏညွှန်ပြနေကြောင်းကိုလည်း ဆက်ပြောသည်။

ဖယ်ဒရယ်မှထုတ်ပြန်သောအချက်အလက်များတွက် အသားစက်ရုံမှအလုပ်သမားများ လိုအပ်သောကြောင့် ဆေးရုံမကြာခဏတက်ရခြင်းများမပါဝင်သေးချေ။ ၂၀၂၂ခုနှစ်မှ၂၀၂၃ခုနှစ်ထိ ဒေသတွင်း paramedics ဆေးမှူးများသည် Moorefield စက်ရုံမှ ဖုန်းခေါ်ဆိုခြင်းကို ၁၃၈ကြိမ်လက်ခံရရှိခဲ့ပြီး ငါးရက်ခြားတခါမျှရှိကြောင်း Hardy County အရေးပေါ်လူနာတင်ယာဉ်တာဝန်ရှိသူ (Hardy County Emergency Ambulance Authority) ထံမှသိရသည်။

ဝန်ထမ်းတဦး၏မျက်နှာကို သံဘားတန်းဖြင့်ရိုက်မိခြင်း

ဝန်ထမ်းတဦး၏ခြေထောက်မှာ စက်ယန္တယားနှစ်ခုကြားထဲညှပ်မိပြီး ကျိုးကြေခံရခြင်း

နှင့် ဝန်ထမ်းတဦးမှာ ပြုတ်ထွက်သွားသောဂျိုက်ဖြင့် သူ့နဖူးကိုရိုက်မိခြင်း

တို့အပါအဝင် အလုပ်သမားများထပ်တိုးထိခိုက်ဒဏ်ရာရခြင်းများသည် OSHA စာရင်းမှာ မပါဝင်သေးကြောင်း ထိုမှတ်တမ်းများက လှစ်ဟပြသည်။

Hardy County ကော်မရှင်ဥက္ကဌဖြစ်သော David Workman က ထိခိုက်ဒဏ်ရာရမှုများစာရင်းသည် U.S.နှင့် West Virginia. တွင် ရုန်းကန်မှုများနှင့်ရင်ဆိုင်နေရသောလူများအတွက် စိုးရိမ်ဖွယ်အခြေအနေကို ဖော်ထုတ်ပြသနေသည်ဟုဆိုသည်။

“ သူတို့တွေဟာ ဓားတွေနဲ့ ပစ္စည်းကိရိယာကြီးကြီးမားမားတွေ၊ အလိုအလျောက်လည်ပတ်တဲ့ကိရိယာတွေအနီးအနားမှာအလုပ်လုပ်နေကြရတာ” သူက ဆိုသည်။

“ ဘာသာစကားအခက်အခဲတချို့ကလဲ ဒီလိုတွေဖြစ်စေဖို့ ပံ့ပိုးတဲ့အကြောင်းတရားအချက်မျိုးလဲ ဖြစ်ကောင်းဖြစ်ပါလိမ့်မယ်”

“ တခါတလေမှာ သတိလစ်သွားတဲ့သူတွေ ဒါမှမဟုတ် သူတို့ကိုယ်သူုတို့လှီးဖြတ်နေတဲ့သူတွေကို ရှင်တို့မြင်ရလိမ့်မယ်” ပီရူးနိုင်ငံကလာပြီး Pilgrim မှာ ဆယ်စုနှစ်တစ်စုအလုပ်လုပ်ခဲ့ပြီး ခြေထောက်မှာဒဏ်ရာရပြီးတဲ့နောက်အလုပ်ကနေပင်စင်ယူသွားတဲ့ မာရီယာ(María)က ပြောပါတယ်။

မာရီယာ(María) ဟာ သူမရဲ့ ပထမအမည်ကိုသာသုံးဖို့ တောင်းဆိုပါတယ်။ “ သူတို့ဟာ ဘီးတပ်ကုလားထိုင်တွေနဲ့လာဲပပြီး သူတို့ကို ဆေးပေးခန်းကိုခေါ်သွားကြလိမ့်မယ်။”

ပြည်နယ်တခုလုံးတွင် လူဖြူ၉၁% နေထိုင်ကြပြီး မညီမမျှပမာဏအန္တရာယ်ကို အသားစက်ရုံရဲ့ကြီးမားတဲ့ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်သူများ၏အလုပ်အားနှင့် ပခုံးထက်ထမ်းထားရခြင်းကို Mountain State Spotlight ရဲ့စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုနှင့် တွေ့ရှိခဲ့သည်။

အသားစက်ရုံပြင်ပတွင်မူ အချို့သော Moorefield ဒေသခံနေထိုင်သူတွေက အသစ်ပြောင်းလာကြသူများအားကြိုဆိုနှုတ်ခွန်းဆက်ဖို့ကြိုးစားနေခဲ့ကြသည်။

သို့သော်လည်း အတွင်းထဲမှာတော့ Mountain State Spotlight က လက်ရှိနှင့်ယခင် ပြောင်းရွှေ့အလုပ်သမားအများစုကို စကားပြောကြည့်သောအခါ သူတို့သည် သူတို့၏ဘေးကင်းလုံခြုံမှုနှင့်လုပ်ငန်းခွင်နှင့်ပတ်သက်သည့်ထိခိုက်ဒဏ်ရာရမှု(သို့မဟုတ်)နာမကျန်းဖြစ်ခဲ့ရခြင်းကို စိုးရိမ်မကင်းရှိနေကြသည်။ ဒီဆောင်းပါးမှာ မာကို (Marco) လို နေထိုင်ခွင့်စာရွက်စာတမ်းမရှိသောအလုပ်သမားများကို ပြည်နှင်ဒဏ်ခံရမည်စိုးသောကြောင့် အမည်များကို ပြောင်းလဲဖော်ပြထားပါသည်။

စကားပြန်များမှတဆင့် စကားပြောကြည့်သောအခါ အချို့သောပြောင်းရွှေ့အခြေချအလုပ်သမားများက Hardy County ၏အခြားသောအလုပ်များနှင့်စာလျှင်အသားစက်ရုံမှာအလုပ်လုပ်နေရသောသူတို့၏အလုပ်များကိုလုပ်ရခြင်းကို ပျော်ကြကြောင်းပြောကြသည်။ သို့သော် များစွာသောအခြားအလုပ်သမားများက အလုပ်ကြီးကြပ်သူများသည် မိမိတို့အား

အသားစက်ရုံမှာမည်သို့မည်ပုံဘေးကင်းလုံခြုံစွာအလုပ်လုပ်ဖို့ကို မညွှန်ကြားနိုင်ကြောင်း၊ မိမိတို့က ကကျန်းမာရေးအန္တရာယ်ခြိမ်းခြောက်မှုများကို ညွှန်ပြသောအခါ လျစ်လျှူရှုကြကြောင်းနှင့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခြင်းများအဖြစ်များသောနေရာများမှာ မိမိတို့ကိုအလုပ်လုပ်ရန်နေရာချကြကြောင်း ဆိုကြသည်။

အင်္ဂလိပ်စကားမပြောသူများအတွက် Moorefield မှာ အခြားအလုပ်များများစားစားမရှိချေ။ အချို့သောမန်နေဂျာများသည် အခွင့်အရေးတွေပလပ်ခြင်းများ၊ သို့မဟုတ် ဝန်ထမ်းများ၏နေထိုင်ခွင့်အခြေအနေများကို အကြောင်းပြုအသုံးချပြီး ထိုအလုပ်များကိုဆက်လုပ်စေကြောင်း အသစ်ပြောင်းလာကြသူများက ဆိုသည်။ ၏

Pilgrim ၏ Pride က ၂၀၀၀ခုနှစ်အစောပိုင်းမှာ အသားစက်ရုံကို လက်လွှဲယူပြီးသည့်အချိန်မှစပြီး အဆိုပါစိုးရိမ်ပူပန်မှုများရှိနေခဲ့ကြသော လူတချို့ (ထိုသူများသည် မည်သည့်နေရာမှ လာခြင်း၊ ကုမ္ပဏီမှာတိုက်ရိုက်အလုပ်လုပ်သလား၊ သို့မဟုတ် ကန်ထရိုက်အလုပ်လုပ်သလားဆိုတာတွေမပါဘဲ) ကို Mountain State Spotlight က တွေ့ရှိထားသည်။ ထိုအချက်သည် လွန်ခဲ့သောနှစ်၃၀ကျော်ကာလအတွင်းမှာ Moorefield မှ၊ Moorefield သို့ အမျိုးမျိုးအဖုံဖုံသောလူမျိုးပေါင်းစုံသည် ဝင်လိုက်ထွက်လိုက်ရှိနေရခြင်း၏ အကြောင်းတရားများထဲမှ တခုသောအချက်ဖြစ်သည်။

ကမ္ဘာ့ အကြီးဆုံးအသားထုတ်လုပ်ခြင်း၏ လက်ခွဲတခုဖြစ်သော Pilgrim’s Pride ၏ ဌာနေနှင့်အကြီးတန်းအဆင့်မြင့်အရာရှိများသည်အင်တာဗျူးများအတွက်ဆက်သောတယ်လီဖုန်းများနှင့် အသံသွင်းထားခဲ့သော voicemails များကို မဖြေကြပါ။ ထိုအဖြစ်အပျက်နှင့်စပ်လျည်းသောမးခွန်းတစ်ဒါဇင်ကျော်ရေးထားသောစာများကိုလည်း မဖြေကြပါ။

Pilgrim’s Pride  အပါအဝင်အဓိကအမေရိကန်အသားထုတ်ကော်ပိုရေးရှင်းကြီးများကို လတ်တလောတရားစွဲထားသောအမှုတွင် ကုမ္ပဏီများသည် အားနည်းချက်များရှိပြီးထိလွယ်ခိုက်လွယ် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူအလုပ်သမားများ ကို U.S. ၏အန္တရာယ်အများဆုံးအလုပ်တွေမှာ ခန့်အပ်ထားကြောင်းစွဲချက်တင်ခဲ့သည်။ တုန့်ပြန်ခြင်းအားဖြင့်  Pilgrim’s သည် အဆိုပါ စွဲချက်များကိုငြင်းပယ်ခဲ့ပြီး အလုပ်သမားများ၏ရှေ့နေ့များသည် လူအများနှင့် ပြောဆိုတိုင်ကြားချက်မျိုးစုံများထဲမှ သူတို့လိုချင်သောအပိုင်းတွေလောက်သာ ရွေးချယ်ကိုးကားခဲ့ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။

Moorefield ဟာ သူနှင့် သူချစ်သောသူများအတွက် ငြိမ်းချမ်းရာကိုထွက်ပေါက်ပေးနိုင်မည့် ဘေးကင်းလုံခြုံရာနေရာဖြစ်လိမ့်မည်ဟု ဆယ်ကျော်သက်ဘဝက U.S. သို့ရောက်လာခဲ့ချိန်က မာကို(Marco)က ထင်ခဲ့သည်။ထိုအရာသည် သူမက်ဆီကိုမှာ ဘယ်တော့မှ မရခဲ့သောအရာဖြစ်လေသည်။ 

သို့သော်လည်း Pilgrim အသားစက်ရုံထဲမှာ သူရောက်သွားချိန်မှာတော့ အလုပ်ကြီးကြပ်သူတွေက သူ့အဖွဲ့ကို ပေ၂၀လှေခါးများနှင့်တက်ပြီး စက်အမြင့်ကြီးတွေကိုသန့်ရှင်းခိုင်းချိန်ကဲ့သို့သောအချိန်များမှာ သူ့ရဲ့လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေကို အရေးပေါ်ကားနဲ့ စက်ရုံထဲကနေထွက်မသွားရအောင်နဲ့ သူ့ကိုယ်သူပါ ကာကွယ်ဖို့ တောက်လျှောက်ကြိုးစားနေရတာကို သူမှတ်မိသည်။

“ မင်းတို့ ပြုတ်ကျလိမ့်မယ်။ မင်းတို့သေလိမ့်မယ်။” မာကိုဟာ သူ့လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေကို ပြောနေခဲ့တာတွေကို ပြန်ပြောတယ်။ “ သူတို့က မင်းတို့နေရာမှာ လူစားထိုးလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် မင်းတို့မိသားစုက မင်းနေရာမှာ အစားထိုးမှာမဟုတ်ဘူး”

Moorefield မှကြိုဆိုပါ၏။

Allegheny တောင်နှစ်ခုကြားက လူ၂၈၀၀ နေထိုင်သော Moorefield မြို့၏ အရပ်မျက်နှာတိုင်းမှာ ဆွဲဆန့်လိုက်လျှင် ဘောလုံးကွင်းနှစ်ကွင်းစာအကျယ်ရှိသော ကြက်သားစက်ရုံများဖြင့် ဝိုင်းရံလျက်ရှိသည်။ Petersburg မှ ယာဉ်မောင်းများကို ကြက်စာများထည့်ထားသော ကွန်ကရစ်စပါးကျီရှည်ရှည်ကြီးများက ခရီးဦးကြိုပြုနှုတ်ဆက်နေကြသည်။- ထိုနေရာမှာ Pilgrim က သူ့အနာဂတ်အစာများအတွက် အစာသိုလှောင်ရာနေရာဖြစ်ပြီး -Kroger  တံဆိပ်တပ်ထားသော freight hauler ကုန်တင်ယာဉ်ပေါ်တင်ကာ ကြက်များနှင့်ပြည့်ကျပ်ပြွတ်သိပ်နေသော မြို့မှထွက်ခွာရသည်။

ကြက်သားအဆင့်ဆင့်ထုတ်လုပ်ရေးသည် Moorefield ၏ ဝိသေသဖြစ်ခဲ့သည်မှာ နှစ်ပေါင်း၈၀ကြာခဲ့ချေပြီ။ ယခုအခါ the fresh plant ဟုအမည်သစ်ပေးထားသော Virginia အခြေပြု Rockingham အသားဈေးကွက် (Rockingham Poultry Marketing Collective) သည် မြို့၏သားသတ်အသားထုတ်ကုန်လုပ်ငန်း ၁၉၄၄ခုနှစ်တွင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ အသားထုတ်ကုန်လုပ်ငန်းသ၏ ပထမဆုံးနေ့တွင် အလုပ်သမား၇၉ဦးက ကြက်အကောင်ပေါင်း၃၀၀၀(သုံးထောင်)ကျော်ကို အဆင့်ဆင့်အသားပြုလုပ်ပေးခဲ့ကြောင်း Moorefield Examiner သတင်းအရသိရသည်။

ဆယ်စုနှစ်တစုကြာသောအခါ Pierce အသင့်ချက်ပြီးသားအစားအစာများ(Pierce Pre-Cooked Foods) က နောက်ထပ်အသားစက်ရုံတခုကို ဘေးကပ်လျက်မှာဖွင့်လိုက်ပြီး ဒေသခံများက ထိုအသားထုတ်ကုန်လုပ်ငန်းကို  cook plant ဟုခေါ်ကြသည်။ ထိုအသားထုတ်ကုန်လုပ်ငန်းတွင် အလုပ်သမားများသည် ကြက်သားစိမ်းအစိတ်အပိုင်းများကို Moorefield တွင် ဖန်တီးထုတ်လုပ်သော အသင့်စားရေခဲရိုက်ကြက်သားတုံးများနှင့် ပေါင်မုန့်စကပ်ထားသောကြက်တောင်ပံများ ဖြစ်သည့် Wing Dings များအဖြစ် ပြောင်းလဲထုတ်လုပ်ပေးကြရသည်။

U.S. သမိုင်းတလျှောက် အခြားသောစက်မှုလုပ်ငန်းများကဲ့သို့ပင် West Virginia ၏အစောပိုင်းနေ့စွဲများက ကျောက်မီးသွေးလုပ်ငန်းများကဲ့သို့ အသားအဆင့်ဆင့်ထုတ်လုပ်သောလုပ်ငန်းများတွင် ပြောင်းရွှေ့အခြေချသူများကို တဖြည်းဖြည်းချင်း အလုပ်သမားများဖြစ်စေခဲ့သည်။ ၁၉၉၀ခုနှစ်များက တနိုင်ငံလုံးမှ အသားထုတ်ကုန်လုပ်ငန်းများသည် ဟစ်စပန်းနစ် (Hispanic) အလုပ်သမားများကို အသားထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်အဆင့်ဆင့်မှာအလုပ်လုပ်ဖို့စုဆောင်းကြပြီး  အသားထုတ်ကုန်လုပ်ငန်းစဉ်အဆင့်ဆင့်များမှာ အလုပ်ခန့်ကြသည်။ အလုပ်သမားအခွင့်အရေးကာကွယ်စောင့်ရှောက်သောပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူများက စက်မှုလုပ်ငန်းသည် ဝန်ထမ်းများကို လစာနည်းနည်းမှာထိန်းထားနိုင်ဖို့နဲ့ သမဂ္ဂဖွဲ့စည်းခြင်းကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့ ထိုအဆင့်ကို ဖြတ်သန်းရသည်ဟု ဆိုသည်။

Moorefield ၏ သားသတ်ရုံသည် စက်ရုံ၏နည်းလမ်းကို လိုက်နာသည်။ ၁၉၉၀ မှာ ၎င်း၏ပိုင်ရှင်အသစ် WLR Foods သည် စက်ရုံကို အလုပ်နေရာပေါင်း၈၀၀ကျော်အထိ တိုးချဲ့ချင်သည် သို့သော်လည်း ကုမ္ပဏီသည် အလုပ်သမားများကို ရှာဖွေဖို့ ရုန်းကန်ကြိုးစားရကြောင်း ထိုနှစ် Moorefield Examiner ဆောင်းပါးအရ သိရသည်။

ထိုပြဿနာကိုဖြေရှင်းဖို့အတွက် ကုမ္ပဏီသည် West Virginia ၏ပြင်ပနေရာများကို ကြည့်သည်။ ၁၉၉၂ခုနှစ်ဝန်းကျင်ခန့်က – ထိုအလုပ်နေရာများရှေ့ကိုဆက်ပြီးတိုးချဲ့ရေးအတွက်ဆောင်ရွက်သောအခါ – Moorefield တွင် နှစ်ပေါင်းများစွာနေထိုင်ခဲ့ကြသူ ဟစ်စပင်းနစ်(Hispanic) လူမျိုးပြောင်းရွှေ့အခြေချသူများသည် ပထမဆုံးအလုပ်လာလုပ်ကြသည်ကို မှတ်မိကြောင်း ယခင်က အသားထုတ်ကုန်လုပ်ငန်းမှာ အလုပ်ကြီးကြပ်သူအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ဖူးသော William Ours က ပြောသည်။

“ ထုတ်လုပ်ရေးက ပိုပြီးများလာနိုင်တယ်။ အော်ဒါတွေကို အမီထုတ်ပေးနိုင်ဖို့အတွက် ဌာနတွေပိုပြီး တိုးချဲ့ဖွင့်သွားဖို့လိုတယ်” သူက ပြောသည်။ “ ဒါ့ကြောင့် ခင်ဗျားဟာ လူတွေပိုလိုတယ်”

၂၀၂၃ ခုနှစ်မှာ Pilgrim’s Pride ဟာ U.S. တနိုင်ငံလုံးက ကြက်သားတွေရဲ့ ၆ပုံတပုံနီးပါးခန့်ကို ထုတ်လုပ်ပေးနိုင်ခဲ့ပြီး လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုနှစ်ခုလုံးကို ရယူလည်ပတ်နိုင်ခဲ့သည်။

ထိုအချိန်မှစပြီး ကြက်ဥမှစပြီး ပလတ်စတစ်ထုတ်ပိုးမှုအထိ Moorefield ကြက်သားအသားထုတ်ကုန်လုပ်ငန်းက ပိုင်ဆိုင်လာခဲ့သည်။

တနှစ်ထဲမှာပင် မာကို၏ ညီမ နာအိုမီ (Naomi)ဟာ Moorefield မှာ အလုပ်တွေရှိတယ်လို့ သူမရဲ့တဝမ်းကွဲမောင်နှမက ပြောလာတာကိုသိခဲ့ရသည်။ သူမဟာ ဆယ်ကျော်သက်ဘဝကပဲ မက်ဆီကိုကနေ Hardy County ကို နေထိုင်ခွင့်စာရွက်စာတမ်းမရှိဘဲ ထွက်လာခဲ့သူဖြစ်သည်။ ထိုမြို့ကိုရောက်ပြီး တစ်ပတ်အတွင်းမှာပဲ Pilgrim’s Pride က သူမကို သားသတ်ရုံ၏ လုပ်ငန်းထုတ်လုပ်ရေးအဆင့်ဆင့်မှာ အလုပ်ခန့်ခဲ့သည်။

ထိုအလုပ်မှာ ခက်ခဲခဲ့သည်။ နာအိုမီသည် သူမ၏ မန်နေဂျာများကို အိမ်သာသွားချင်ကြောင်းပြောသောအခါ သူတို့က “ ခဏစောင့်” ဟုသာ နာရီတွေကြာအောင် ထပ်ကာထပ်ကာပြန်ပြောသည်ဟု ဆိုသည်။ အကယ်၍ နာအိုမီသည် သူတို့ပြောတာကို လျစ်လျူရှုပြီး အလုပ်လုပ်နေရာမှထွက်ခွာသွားပါက မန်နေဂျာသည် သူမကို အိမ်သာတံခါးအပြင်ကနေ တဒုန်းဒုန်းလာထုလိမ့်မည်၊ သူမထွက်လာတာနဲ့ ချက်ချင်းသူမ လက်မောင်းကိုဆွဲပြီး အလုပ်နေရာကိုပြန်ပို့လိမ့်မည်။

တခါက နာအိုမီအလုပ်လုပ်နေသော ထုတ်လုပ်ရေးအလုပ်နေရာမှာ တစ်ယောက်ယောက်က အမိုးနီးယားဗူးအကြီးကြီးကနေ ယိုစိမ့်မှုဖြစ်စေခဲ့သည်။ အမိုးနီးယားသည် ထိတွေ့မှုပမာဏများပါက အဆုတ်ကိုပြင်းထန်စွာထိခိုက်စေပါသည်။

နေရာတခုလုံးမှာ အမိုးနီးယားနံ့ ထောင်းကနဲထသွားတဲ့အခါမှာ သူမရဲ့အလုပ်ကြီးကြပ်သူများဟာ လူဖြူအလုပ်သမားတွေကို အရင်ဆုံးဖယ်ရှားပေးခဲ့ပြီး ကန်တွေနားမှာအလုပ်လုပ်နေကြသောသူမနှင့် အခြားဟစ်စပင်းနစ်(Hispanic) အမျိုးသမီးအလုပ်သမားနှစ်ဦးကိုတော့ နောက်ထပ်မိနစ်၂၀ကြာသောအခါမှ ဖယ်ရှားပေးခဲ့ကြောင်း နာအိုမီက ပြောပြခဲ့သည်။

“ သူတို့ပြောတာကတော့ ကုမ္ပဏီမှာ အကြာဆုံးအလုပ်လုပ်တဲ့သူတွေကို သူတို့က ဖယ်ထုတ်ပေးကိုပေးရတယ်တဲ့” သူမက ပြောသည်။ “ ဒါပေမယ့် အမေရိကန်တွေအတွက်သာ မကဘူး။ လူတိုင်းအတွက်အန္တရာယ်ရှိတယ်ဆိုတာ သက်သေရှိတာပဲ”

မက်ဆီကိုမှ နေထိုင်ခွင့်စာရွက်စာတမ်းမရှိဘဲ လာရောက်နေထိုင်သော ဟက်တာ(Hector) သည် ထိုနှစ်ကာလအတောအတွင်းမှာပင် အသားစက်ရုံမှာအလုပ်လုပ်ခဲ့သည်။ ကူးစက်ရောဂါများ၊ ပြတ်ရှဒဏ်ရာများနှင့် capal tunnel syndrome တို့အဖြစ်များသော ကြက်သားအသားလွှာကို အရိုးမှလှီးထုတ်ရသည့်အလုပ်ကို Pilgrim က  ဟက်တာအား ပေးခဲ့သည်။

အလုပ်ကြီးကြပ်သူအများစုမှာ အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားကိုသာပြောကြပြီး ပြောင်းရွှေ့လာသူ လူုသစ် ဟက်တာသည် သူတို့က သူ့အား ဘာကိုခိုင်းနေလဲ၊ ဘာတွေပြောနေလဲဆိုတာကို မကြာခဏကို နားမလည်ချေ။

သို့သော်လည်း သူနှင့်တခြားသူများကို ကြိမ်းမောင်းဆူပူနေတာတွေကိုတော့ သူနားလည်သည်။

“ မင်းတို့ကောင်တွေ ဘာလို့ နားမလည်ရတာလဲ နဲ့ အင်္ဂလိပ်စကားမတတ်ဘဲနဲ့မင်းတို့ကောင်တွေ ဒီမှာဘာလာလုပ်နေတာလဲလို့ သူတို့က ပြောတယ်” ဟု ဟက်တာက ဆိုသည်။

၂၀၀၀ခုနှစ်များ၏ အဦးပိုင်းနှင့်အလယ်ပိုင်းကာလများတွင် ရာချီသော ဟစ်စပင်းနစ် Hispanic ပြောင်းရွှေ့အခြေချသူများသည် ထိုအသားစက်ရုံမှာအလုပ်လုပ်ခဲ့ကြပြီး ထိုအထဲမှလူအများမှာ နေထိုင်ခွင့်စာရွက်စာတမ်းမရှိသူများဖြစ်ကြသည်ကို နာအိုမီ မှတ်မိနေသည်။

ဧပြီ၂၀၀၈ခုနှစ်မှာတော့ U.S. Immigration and Customs Enforcement ထိုအရာသည် ပြောင်းလဲသွားခဲ့သည်။ U.S. လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့်အကောက်ခွန်အာဏာပိုင်များက အသားစက်ရုံကိုဝင်စီးပြီး ဟက်တာအပါအဝင်အလုပ်သမားများကိုဖမ်းဆီးသွားခဲ့သည်။ Moorefield မှအလုပ်သမားပေါင်း၁၀၀ကျော်ကို ထိန်းသိမ်းခဲ့ကြောင်း ဖယ်ဒရယ်အစိုးရကပြောကြားခဲ့သည်။

ICE သည် သူနှင့် နောက်တချိန်သူလက်ထပ်မည့် ထိုအချိန်က သူ့ချစ်သူကောင်မလေးကို ခွဲသွားခဲ့သည်။

“ ကျနော် ဆိုးဆိုးရွားရွားကိုခံစားခဲ့ရတယ်” ဟက်တာကဆိုသည်။ “ သူက ဒီမှာ။ ဒါ့ကြောင့် ကျနော်သူ့ကို ဒီမှာပဲ ထားခဲ့တယ်။ “

အလုပ်အသစ်လမ်းကြောင်းများ။

ဟက်တာတို့စုံတွဲသည် မက်ဆီကိုမှာပြန်ဆုံကြပြီး တနှစ်အတွင်းမှာပဲ Moorefield သို့ပြန်ရောက်ခဲ့ကြသည်။ သူတို့ပြန်ရောက်ပြီးသည်နှင့် မကြာခင်မှာပဲ ဟက်တာသည် ကြက်သားစက်ရုံမှာပြန်ပြီးအလုပ်လုပ်သည်။ 

၂၀၀၈မတိုင်မီက သူအလုပ်လုပ်ခဲ့သော Pilgrim’s Pride မှာ သူ့ဆက်ပြီးအလုပ်မခန့်တော့ချေ။ ကုမ္ပဏီသည် အဲရာထရီယာ(Eritrea), အီသီယိုးပီးယား(Ethiopia) နှင့် မြန်မာ(Myanmar) နိုင်ငံတို့မှ ဒီနိုင်ငံရဲ့နေရာအနှံ့အပြားသို့ပြောင်းရွှေ့အခြေချလာသော  U.S. မှာတရားဝင်အလုပ်လုပ်ခွင့်ရှိသည့် ဒုက္ခသည်များကို အလုပ်စပြီးခန့်ကြောင်း သူနှင်အခြားအလုပ်သမားဟောင်းများက ပြောပြသည်။

ထိုအချိန်တွင် ဟက်တာနှင့် တရားဝင်အလုပ်လုပ်ခွင့်မရှိသောအခြားသူများအား အသားစက်ရုံနှင့်စာချုပ်ချုပ်ထားပြီး အမှီအခိုကင်းသီးခြားရပ်တည်သောကုမ္ပဏီနှစ်ခုဖြစ်သည့်Quality, Service, Integrity အတိုကောက်အမည်QSI နှင့် Packers Sanitation Services Incorporated အတိုကောက်အမည် PSSI တို့တွင် အလုပ်လုပ်ရန် တွန်းပို့ခံခဲ့ရကြောင်း ဟက်ကာကပြောပြသည်။ ထိုကုမ္ပဏီနှစ်ခုလုံးသည် U.S. တခွင်လုံးရှိ စက်ရုံသန့်စင်ရေးအလုပ်သမားများကို အလုပ်ခန့်သည်။

ဖယ်ဒရယ် OSHA အချက်အလက်များအရ ၂၀၁၀ခုနှစ်များတွင် ကုမ္ပဏီနှစ်ခုလုံးသည် Pilgrim ၏ Moorefield စက်ရုံမှာ အလုပ်သမားများခန့်အပ်ပေးခဲ့သည်။ Mountain State Spotlight က လေ့လာသုံးသပ်ထားသော ဝန်ထမ်းလစာချလံများအရ ထိုကာလတောအတွင်းမှာ အချို့သောအလုပ်သမားများသည် နေထိုင်ခွင့်စာရွက်စာတမ်းမဲ့သူများဖြစ်ကြသည်။

Pilgrim ၏ ပင်မရုံးချုပ်က  ကန်ထရိုက်ကုမ္ပဏီမှဝန်ထမ်းများ၏ကျန်းမာရေးသည် ထည့်သွင်းစဉ်းစားအသိအမှတ်ပြုရမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ရေရှည်တည်တံ့ရေးမူဝါဒလမ်းစဉ်တွင် “ ကျွန်ုပ်တို့သည် သူတို့၏ကျန်းမာရေးနှင့် ဘေးကင်းလုံခြုံရေးကို လေးလေးနက်နက်တာဝန်ယူပါသည်” ဟု ကုမ္ပဏီက ရေးသားထားသည်။

အသားစက်ရုံ၏အန္တရာယ်အများဆုံးအလုပ်များထဲမှအချို့နှင့်ပတ်သက်ဆက်နွယ်နေသည့် ကုမ္ပဏီများကို ကာကွယ်ရန်မှာ သူတို့၏ရည်ရွယ်ချက်များထဲက တခုဖြစ်ကြောင်းကို သန့်စင်ရေးကုမ္ပဏီများက  လူသိရှင်ကြားထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။ အစားအသောက်အဆင့်ဆင့်ထုတ်လုပ်သည့်စက်ရုံများနှင့် သူ၏အကျိုးတူမိတ်ဖက်ပြုထားခြင်းသည် “ငွေကြေးနှင့်ဥပဒေပိုင်းမှာတာဝန်ယူမှုရှိပြီး အန္တရာယ်ဖြစ်တန်ဖွယ်ကိစ္စများကို သင်တို့လုပ်ငန်းများ၏မှတ်တမ်းမှဖယ်ပေးနိုင်ပါသည်” ဟု PPSI က တခါက ပြောခဲ့ဖူးပြီး QSI ၏ဝက်ဆိုက်တွင် ၎င်းသည် ကုမ္ပဏီများအား သူတို့၏အမှတ်တံဆိပ်အမည်များကို ကာကွယ်ရန်အတွက် တသမှတ်ထဲသော သန့်စင်ခြင်းအဆင့်ဆင့်ကို ကုမ္ပဏီများကပြုလုပ်နိုင်ဖို့ ၎င်းက ကူညီမည်ဖြစ်ကြောင်း ဆိုထားသည်။

OSHA ၏ ထိပ်တန်းအရာရှိဟောင်းတစ်ဦးဖြစ်သော Berkowitz က Pilgrim အပါအဝင် ကြက်သားထုတ်လုပ်သူများနှင့် ၎င်းတို့၏ ကန်ထရိုက်ကုမ္ပဏီများဆက်သွယ်ပတ်သက်မှုကို လေ့လာမှုပြုထားသည်။

အသားထုတ်သည့်ကုမ္ပဏီများသည် အသားစက်ရုံမှာ အန္တရာယ်အရှိဆုံးသောအလုပ်များကို PSSI နှင့် QSI ကဲ့သို့သောအုပ်စုများဖြစ်ကြသည့် ပြင်ပအရင်းအမြစ်များမှာ လုပ်ခြင်းများသည် အဖြစ်များသောကိစ္စဖြစ်သည်ဟု သူမက ဆိုသည်။

“ Pilgrim က သူတို့ကို ဘာလုပ်ရမယ်ဆိုတာကို တိတိကျကျပြောနေပါတယ်” ဟု သူမက ဆို သည်။ အီးမေလ်းမှ ထုတ်ပြန်ကြေငြာချက်များတွင်  PSSI နှင့် OSI တို့မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်များက U.S. မှာ တရားဝင်အလုပ်လုပ်ခွင့်ရှိသူများကိုသာ အလုပ်ခန့်ရန်ကို ကတိကဝတ်ပြုခဲ့ကြသည်။

“မကြာခဏသတိမူခြင်းမခံလိုက်ရသူများ၊ ဒုတိယအခွင့်အရေးလိုအပ်သူများနှင့် မိမိတို့

၏တန်ဖိုးကိုပြသဖော်ထုတ်ရန် အခွင့်အရေးတခုသာလိုအပ်နေသောသူများကို အလုပ်လုပ်ရန်အတွက်အခွင့်အလမ်းများပေးခြင်းဖြင့် QSI သည် အမေရိကန်အိပ်မက်ကို ကာကွယ်ပေးပါသည်” ဟု ပင်မရုံးချုပ်နှင့် လူထုဆက်ဆံရေးအတွက် ကုမ္ပဏီ၏ဒါရိုက်တာဖြစ်သူ Gene Boulware က ရေးသားထားသည်။

ဟက်တာ သည် ကုမ္ပဏီနှစ်ခုလုံးတွင် အလုပ်ချိန်ဆိုင်းမတူဘဲ အလုပ်လုပ်ခဲ့ဖူးသည်။ လူများ ကြိမ်ဖန်များစွာ ဝင်လာလိုက်၊ ပြန်ထွက်သွားလိုက်ချိန်များတွင် သူ၏လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်အများစုများမှာ ပြောင်းရွှေ့အခြေချသူများဖြစ်ကြောင်း သူက ပြောပြသည်။

အလုပ်မှာ အန္တရာယ်ရှိမြဲရှိဆဲပင်ဖြစ်သည်။ တစ်နေ့မှာ ဟက်တာသည် သူ့အလုပ်ချိန်ဆိုင်းကို စဝင်ဖို့လက်အိပ်ကိုစွပ်လိုက်ပြီး ခဏလေးမှာပဲ သူ့ဘယ်ဘက်လက်အပေါ်က ယားလာတာကိုခံစားလိုက်ရသည်။ ပထမတော့ သူက အမှုမဲ့အမှတ်မဲ့ရှိနေခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း နာရီဝက်အကြာမှာ ဒီအာရုံခံစားရမှုက ဖုံးလွှမ်းသွားသည်။

“ ကျနော်က လက်အိတ်အဖြူရောင်တဘက်ကိုချွတ်လိုက်တဲ့အခါမှာ ကျနော့်အရေပြားတွေက အဲ့ဒီ့လက်အိပ်မှာကပ်နေတာကိုတွေ့လိုက်ရတယ်” ဟက်တာက သူ့လက်ချောင်းများနှင့်လက်ကောက်ဝတ်ကြားက အနာရွတ်ကို ညွှန်ပြရင်းပြောသည်။ “ အားလုံးက နီရဲနေတယ်။”

သူ့မန်နေဂျာက သူ့လက်တွေကိုရေအေးထဲစိမ်ခိုင်းပြီး ဆေးရုံကိုအမြန်ပို့ပေးခဲ့သည်။ ထို့နောက်မှာ သူ့ကို PSSI က ပေးတဲ့ အဖြူရောင်ဘက်အိတ်မှာ အသားအဆင့်ဆင့်ထုတ်တဲ့စက်ယန္တယားတွေကိုသန့်စင်ရာမှာသုံးတဲ့ အန္တရာယ်ရှိတဲ့ဓာတုပစ္စည်းဒါဇင်ပေါင်းများစွာထဲက ဓာတုပစ္စည်းတခု ပေနေတာကို ဟက်တာ သိခဲ့ရသည်။

ထုတ်ပြန်ကြေငြာချက်တွင် ဝန်ထမ်းများသည် ပထမသီတင်းပတ်သုံးပတ်အတွင်း ထရိမ်နင်လေ့ကျင့်သင်ကြားမှုခံယူနေချိန်မှာ အန္တရာယ်ဖြစ်နိုင်ဖွယ်ရာများ၊ ဘေးကင်းလုံခြုံသည့်လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများနှင့် ဓာတုပစ္စည်းတွေကိုဘယ်လိုကိုင်တွယ်ရမည်တို့ကို လေ့ကျင့်သင်ယူကြရကြောင်း PSSI က ဆိုသည်။

“ ကျနော်တို့က ဒီဧရိယာမှာ ဘေးကင်းလုံခြုံရေးအတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေကို သိသိသာသာထင်ထင်ရှားရှားပြုလုပ်ထားခဲ့တယ်။ ကျနော်တို့ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့၆နှစ်ရဲ့တဝက်ကျော်မှာ ကျနော်တို့ရဲ့ OSHA ကမှတ်တမ်းတင်နိုင်တဲ့ထိခိုက်ဒဏ်ရာနှုံးတွေကို တဝက်လျှော့ချခဲ့ပြီးပါပြီ” ဟု ကုမ္ပဏီက ရေးသားခဲ့သည်။

မာကိုသည် QSI မှာခဏအလုပ်လုပ်နေသည့်အချိန်တွင် Puerto Rican လူမျိုးအမျိုးသားဝန်ထမ်းတစ်ဦး၏လက်မောင်းမှာ လှီးဖြတ်ခြင်းခံရလုနီးပါးထိခိုက်ဒဏ်ရာရခြင်းနှင့် စက်အမြင့်ကြီးများအပေါ်တက်ခိုင်းခြင်းများမှာ သက်သေအဖြစ်ထွက်ဆိုပေးခဲ့သည်။

ဖယ်ဒရယ်ဘေးကင်းရေးမှတ်တမ်းများတွင်လက်မောင်းဖြတ်တောက်ခံရလုနီးပါးဖြစ်ခဲ့ကြောင်းသက်သေယူခဲ့သော်လည်း၊ ကုမ္ပဏီသည် အဖြစ်အပျက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး တိုက်ရိုက်မသိရှိကြောင်းနှင့် OSHA မှတ်တမ်းကို ပံ့ပိုးပေးသည့်အခါ ရှင်းလင်းမှု မရှိကြောင်း Boulware က ရေးသားခဲ့သည်။ QSI သည် အမြင့်တက်ရန် လိုအပ်မည့် မည်သည့်အလုပ်နှင့်မျှ မရင်းနှီးကြောင်းနှင့် ကုမ္ပဏီတွင် ဘာသာစကား ခြောက်မျိုးဖြင့် လေ့ကျင့်ရေးဗီဒီယိုများ ရှိကြောင်း မှတ်သားခဲ့သည်။

မာကိုသည် စက်ယန္တရား၏အစိတ်အပိုင်းတခုက အလုပ်သမားတဦး၏လက်ကို ကြေမွစေခဲ့သော နောက်အလုပ်ပိုင်းတခုအကြောင်းကို ပြန်အမှတ်ရနေပြန်သည်။ ဆရာဝန်က ထိုအမျိုးသား၏လက်ချောင်းအရိုးနေရာမှာ သတ္ထုအစားထိုးထည့်သွင်းကာ ခွဲစိတ်ကုသပေးခဲ့ပြီးတဲ့နောက်မှာ မန်နေဂျာက ထိုအမျိုးသား၏ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာပြန်လည်လေ့ကျင့်ရေးကုထုံးရက်ချိန်းများကို မာကိုအား ကားမောင်းလိုက်ပို့စေခဲ့သည်ဟု သူ(မာကို)က ပြောပြသည်။

နောက်ပြီး သူသည် ဓာတုပစ္စည်းအားလုံးကို ကိုင်တွယ်ရသည်။ ဓာတုပစ္စည်းအခြောက်များနှင့်အလုပ်လုပ်ရချိန်တွင် သူသည် ဒီဓာတုပစ္စည်းတွေကို အသက်ရှုတဲ့အထဲထည့်မရှုမိဖို့ဆိုသည်မှာ မဖြစ်နိုင်သလောက်ပင်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် တစ်ခါတစ်ရံမှာ ရင်ဘတ်ပင်အောင့်ကြောင်း မာကိုက ပြောပြသည်။ ဒီပစ္စည်းတွေကို ဘယ်လိုသုံးရမယ်ဆိုတာကို လုံးစေ့ပတ်စေ့လေ့ကျင့်မှုမရဘူးဟု ခံစားရသော်လည်း သူသည် ဓာတုပစ္စည်းအရည်များနှင့်လဲအလုပ်လုပ်ရသည်။

သန့်စင်ရေးအလုပ်သမားဖြစ်သောသူနှင့် သူ့လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များက ထိုအရည်များထဲမှတခုကို “ မိစ္ဆာရဲ့သွေး” ဟု နာမည်ပြောင်ပေးထားသည်။ ထိုအမည်သည် နောက်နှစ်တွေကြာတဲ့ထိ သူ သီးသီးသန့်သန့်အမှတ်ရနေစေခဲ့သည်။

“ သူက ခင်ဗျားအရည်ပြားကိုထိတယ်ဆိုရင် တခါထဲဝါးစားလိုက်ပြီ” ဟု သူ၏လက်တွေပေါ်ကို ထိုအနက်ရောင်အရည်စက်တွေ ကျခဲ့တဲ့အချိန်တွေကို ပြန်ရေတွက်ရင်း မာကိုက ပြောသည်။

အသားစက်ရုံများနှင့် ၎င်းတို့၏အလုပ်သမားများဆက်စပ်ပတ်သက်မှုကို ဆယ်စုနှစ်များစွာလေ့လာခဲ့သည့် University of North Carolina-Chapel Hill က မနုဿဗေဒပါမောက္ခ က ထိုကဲ့သို့သောအလုပ်သမားထိန်းချုပ်မှုအမျိုးအစားသည် တစ်တိုင်းပြည်လုံး၏ကြက်သားစက်ရုံများမှာတွေ့နေရသည်ဟု ဆိုသည်။

အသားထုတ်လုပ်သောကုမ္ပဏီများသည် လူအများ မကြာမခဏ နာမကျန်းဖြစ်ကြပြီး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရကြသော ပတ်ဝန်းကျင်ကို ဖန်တီးဖို့ကြိုးစားကြတာတော့မဟုတ်ကြပါဘူး။ သူတို့ရဲ့အဓိက အာရုံစိုက်တဲ့အချက်ကတော့ သူတို့ရဲ့ရှယ်ယာဝင်တွေကို ပိုက်ဆံတွေဖန်တီးပေးဖို့ပါပဲ ဟု သူမက ဆိုသည်။ ကုန်ကျစားရိတ်သက်သာအောင် ဆက်ထိန်းထားဖို့ အထိရောက်ဆုံးနည်းတွေထဲက တခုကတော့ လူတွေကို ရွေးချယ်ခွင့်နည်းနည်းလေးနဲ့ အလုပ်ခန့်ထားတာပါပဲ။

“ အကျိုးအမြတ်အရဆုံးနဲ့ အမြတ်ထုတ်နိုင်ဆုံး လုပ်သားအင်အားကိုရနိုင်ဖို့ သေချာစေတာပါပဲ” ဟု Stuesse က ဆိုသည်။

COVID-19 ကပ်ရောဂါပိုးသည် Moorefield အသားစက်ရုံလုပ်သားအင်အားကနေ အသားထုတ်စက်ရုံလုပ်ငန်းတွေကြားမှာ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပျံ့နှံ့သွားတဲ့အခါမှာ ၂၀၂၀ခုနှစ်မှာ ဘာတွေဖြစ်ပျက်ခဲ့တယ်ဆိုတာကို ကြည့်ပါ။

.Pilgrim’s Pride သည် အလုပ်သမားများကို အပူတပြင်းရှာဖွေခဲ့သည်။

အသားစက်ရုံသည် တောင်ကယ်ရိုလိုင်းနားအခြေစိုက် ကုမ္ပဏီ Quintanilla Poultry သို့ပြောင်းလဲခဲ့ပြီး ထုတ်လုပ်မှု လုပ်ငန်းစဉ်ကို ဆက်လက်လည်ပတ်နေစေရန် Hardy County မှ နေထိုင်ခွင့်အထောက်အထားမရှိသော အလုပ်သမား ဒါဇင်ပေါင်းများစွာကို ခန့်ထားခဲ့သည်။

Quintanilla အတွက်အလုပ်လုပ်နေသော Moorefield ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများက သူတို့သည် Pilgrim’s Pride ကတိုက်ရိုက်အလုပ်ခန့်ထားသောသူများကဲ့သို့ပင် အလားတူ တာဝန်ယူရခြင်းများကို တာဝန်ပေးခံခဲ့ရကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ အခြားထုတ်လုပ်ရေးအလုပ်သမားများနှင့် မတူညီခြင်းမှာ သူတို့ကို ဘယ်တော့မှ ကျန်းမာရေးအာမခံ ထားမပေးကြောင်း ဝန်ထမ်းဟောင်းများက ပြောကြားခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း သို့သော် ကူးစက်ရောဂါအသစ်ကျန်းမာရေးအန္တရာယ်များသည် ရွှေ့ပြောင်းအခြေချသူများ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရသော အန္တရာယ်များထဲကို ထပ်ပေါင်းထည့်လိုက်ပြန်သည်။

၂၀၀၃ခုနှစ်မှာ Moorefield ကိုရောက်လာခဲ့သူ၊ မာကို၏ညီမဖြစ်သော နာအိုမီက သူမသည် ၂၀၂၀ခုနှစ်တွင် Quintanilla က ငှားထားသော ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်သူဝန်ထမ်းတွေထဲကတစ်ဦးဖြစ်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။ အလုပ်ကြီးကြပ်သူများက ဝန်ထမ်းများကို COVID-19 ရောဂါလက္ခဏာတွေရှိရင်တောင်မှ အလုပ်ကိုလာခဲ့ဖို့ ညွှန်ကြားခဲ့ကြောင်း သူမက ပြောသည်။ နာအိုမီတွင် COVID-19 ဆေးစစ်ပြီး ပိုးရှိကြောင်းသိသောအခါ ကုမ္ပဏီမန်နေဂျာက ထိုဆေးစစ်ချက်ရလာဒ်ကို Pilgrim ၏ အရာရှိများမသိအောင် ဖုံးကွယ်ထားဖို့ သူမကိုပြောကြားခဲ့သည်ဟု  သူမက ပြောပြသည်။

 Quintanilla Poultry အသားထုတ်လုပ်ငန်းပိုင်ရှင် Juan Quintanilla က သူသည် သူ့ကုမ္ပဏီရပ်ဆိုင်းရန်အတွက်လုပ်နေသဖြင့် နောက်ထပ်မေးခွန်းများကိုဖြေဆိုဖို့ ငြင်းဆန်ကြောင်း မတ်လက ပြောကြားခဲ့သည်။

မရေမရာအနာဂတ်။

ယနေ့မှာတော့ ကြက်အရှင်များအပြည့်ထည့်ထားသော သေတ္တာများကိုတင်ဆောင်လာကြသော ကုန်တင်ယာဉ်များသည် Moorefield ၏ သမိုင်းဝင်အိမ်များနှင့် မှန်ချပ်များတပ်ဆင်ထားသောအထက်တန်းကျောင်းတို့စီတန်းနေသည့် Main Street လမ်းမမှာ နေ့စဉ် ဥဒဟိုမောင်းနှင်လျက်ရှိကြသည်။ အချိန်နဲ့နေ့ ပေါ်မူတည်ပြီး ကြက်တောင်ပံကြော်နံ့၊ ရာဘာမီးရှို့နံ့၊ ဒါမှမဟုတ် ပေါင်မုန့်စများကပ်ထားသော တိရစ္ဆာန်အညစ်အကြေးမြေသြဇာနံ့နှင့်တူသောအနံ့ကို စက်က လွှတ်ထုတ်လျက်ရှိသည်။

ထရပ်ကားများသည်  မြို့လယ်ကိုရောက်ချိန်မှာတော့ တနေ့မှာ၂၄နာရီ ကြက်သားတုံးတွေလှိမ့်ထုတ်နေတဲ့အဆောက်အဦးတွေကိုဖြတ်ပြီး Pilgrim ရဲ့Pride ရဲ့ အလုပ်ရုံဝန်းတည်ရှိတဲ့ ကိုယ်ပိုင်လမ်းတွေထဲကတခုကိုချိုးကွေ့လိုက်ကြသည်။

 Pilgrim’s Pride’s ၏ Moorefield ရှိ ရွှေ့ပြောင်းအခြေချအလုပ်သမားများအလုပ်အင်အားနှင့် စာချုပ်ချုပ်ထားသောကုမ္ပဏီများ၏ ဆက်နွယ်ပတ်သက်မှုသည် တဖန်ပြောင်းလဲခဲ့ချေပြီ။

၂၀၂၂နှင့် ၂၀၂၃ခုနှစ်တို့တွင် ကုမ္ပဏီသည် ဟက်တာဈ မာကိုနှင့် နာအိုမီတို့ကဲ့သို့သော နေထိုင်ခွင့်စာရွက်စာတမ်းမရှိသောရွှေ့ပြောင်းအခြေချအလုပ်သမားများကို အလုပ်မှထုတ်ပစ်ခဲ့သည်။ တချိန်ထဲမှာပဲ ကြက်သားကုမ္ပဏီကြီး၏ COVID-19 နှင့်စပ်လျဉ်းသည့် အလုပ်သမားရှားပါးခြင်းသည် သူ၏ U.S. စက်ရုံများမှာတိုးတက်လာခဲ့ကြောင်း ကော်ပိုရိတ်ဝင်ငွေအစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

QSI ၏ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Boulware က သူ့ကုမ္ပဏီသည် Moorefield တွင်စာချုပ်ထားခြင်းကို ၂၀၂၃ခုနှစ်တွင် ရပ်ခဲ့ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။ ထိုသို့စာချုပ်ထားခြင်းရပ်သွားသောအခါ PSSI သည်

သားသတ်ရုံနှင့် အစားအစာထုတ်သောစက်ရုံများ၏ သန့်စင်ရေးကို လက်ပြောင်းတာဝန်ယူခဲ့ကြောင်း ကုမ္ပဏီ၏ဒေသခံအလုပ်ခန့်ထားရေးမှာညှိုနှိုင်းဆောင်ရွက်သောအရာရှိ Kayla Stump ၏ပြောကြားချက်အရသိရပါသည်။

ထို့အပြင် အစားစက်ရုံတွင် ၂၀၁၀ခုနှစ်များက အလုပ်လုပ်ခဲ့ကြသည့် အရှေ့တောင်အာရှနှင့်အရှေ့အာဖရိကမှလာသောသူများသည်  West Virginia မှထွက်ခွာသွားခဲ့ကြသည်။

သတင်းထောက်ဖြစ်သူဇနီးသည်ကို အစိုးရက လွတ်လပ်စွာသတင်းယူခွင့်ပိတ်ပင်ခဲ့သဖြင့် သန်းဌေးမောင်နှင့်သူ့မိသားစုသည် မြန်မာပြည်မှ ထွက်ခွာလာခဲ့သည်။ အိမ်ထောင်ကွဲပြီးနောက် မိသားစုလိုရင်းနှီးသောသူငယ်ချင်းတဦးက သူ့အား Moorefield မှာ အလုပ်အခွင့်အလမ်းရှိကြောင်း ပြောပြခဲ့သည်။

ယခုအခါ Pilgrim’s Pride သားသတ်ရုံတွင်အလုပ်လုပ်နေသည်မှာ ၁၀နှစ်ကြပြီဖြစ်သော သန်းဌေးမောင်သည် Hardy County ၌ မြန်မာအသိုင်းအဝိုင်းလူဦးရေသည် ၂၀၁၀ခုနှစ်များ၏အစောပိုင်းများတွင် ရာပေါင်းများစွာရှိရာမှ ယနေ့အချိန်မှာ အနည်းငယ်သာကျန်တော့တဲ့အထိ နည်းသွားကြောင်း ဆိုသည်။

“ တချို့တွေက အိမ်ထောင်ကျသွားကြတယ်” သန်းမောင်က မြန်မာလိုပြောသည်။ “ တချို့တွေက တခြားနေရာတွေကိုပြောင်းသွားကြတယ်။ တချို့တွေက တခြားနေရာတွေမှာ ပိုကောင်းတဲ့အလုပ်တွေရသွားကြတယ်လေ။”

West Virginia  မှာက အင်္ဂလိပ်စကားမပြောတတ်တဲ့သူတွေအတွက် အသားလုပ်ငန်းက တခြားအလုပ်တွေထက် ပိုက်ဆံပိုရောကာင်း သူက ဆိုသည်။ ထိုအလုပ်သည် သူ၏ဝါသနာအပြင်းပြဆုံးအလုပ်ဖြစ်သော ပန်းချီရေးခြင်းကို အနည်းဆုံးယခုအချိန်အထိ ထိခိုက်မှုမရှိသေးချေ။ .

ကြက်များကို ဆွဲပြီး ခုတ်ထစ်ဖြတ်တောက်ရသည်မှာ နှစ်များကြာလာသည့်အခါ သူ့လက်ဖျံများမှ လက်ချောင်းများအထိ ပြင်းထန်သောနာကျင်မှုကို ခံစားလာခဲ့ရသည်။

သန်းမောင်သည် အလုပ်ကြီးကြပ်ရေးမှူးများကို သူ့လက်မောင်းတွေနာကျင်ကြောင်းပြောသောအခါ သူတို့က သူ့လက်တွေမှာလိမ်းဖို့ Biofreeze လိမ်းဆေးပေးသည်ဟု သူကပြောပြသည်။ များသောအားဖြင့်တော့ နာကျင်မှုကိုမပြောဘဲ သူ့ဟာသူသာ ကျိတ်ခံတာများသည်။

သန်းမောင်သည် သူ စုတ်တံမကိုင်နိုင်တော့မှာကို စိုးရိမ်သည်။

“ ကျနော့်လက်တွေကို မသုံးနိုင်တော့ရင် ကျနော့်ခြေထောက်တွေနဲ့ကျနော့်ရဲ့လျှာကို သုံးရလိမ့်မယ်” ဟု သူက ဆိုသည်။

ယခုအခါ Pilgrim သည် နိုင်ငံရေးခိုလှုံခွင့်လျှောက်ရန် သို့မဟုတ် ခိုလှုံခွင့်အတည်ပြုထားပြီးသား ခရေဘီယမ်တိုင်းပြည်များ(Caribbean countries) မှလာသောသူများကို Moorefield အသားစက်ရုံတွင် အလုပ်ခန့်ထားသည်။ Haitian လူမျိုးပြောင်းရွှေ့အခြေချသူJohn Tenerus က ဖေဖော်ဝါရီလတွင် သူ့နိုင်ငံမှလာသောသူ လူ၃၀၀နှင့်၄၀၀ခန့်သည် စက်ရုံတွင်အလုပ်လုပ်နေကြောင်း ခန့်မှန်းပြောဆိုသည်။

Pilgrim၏ချက်ပြုတ်ရန်ပြင်ဆင်ထားသောအစားအသောက်ဝန်ထမ်းအဖြစ်အလုပ်လုပ်နေသောသူ့အတွေ့အကြုံများသက်တမ်းတစ်နှစ်ဝန်းကျင်ကာလမှာ ယခုချိန်ထိ သူ့မှာ ထူးထူးခြားခြားဘာပြဿနာမှ မရှိခဲ့ကြောင်း သူက ဆိုသည်။ 

“အဆင်ပြေတယ်လို့ ကျနော်ထင်ပါတယ်။” သူ က ပြောသည်။ “ အန္တရာယ်မရှိပါဘူး။”

ပြောင်းရွှေ့အခြေချလာသူအုပ်စုပေါင်းမြောက်မြားစွာသည်မျှော်လင့်ချက်ကြီးစွာတို့ဖြင့်ရောက်လာကြပြီး အနာရွတ်များနှင့် စိတ်ပျက်လက်ပျက်ဖြစ်ခြင်းများနှင့်ပြန်ထွက်ခွာသွားကြသည်ကို Moorefield မှာ ဆယ်စုနှစ်နှစ်စုကျော်ကြာပြီးသည့်အခါ နာအိုမီ မြင်ခဲ့ဖူးသည်။

အဲ့ဒီ့မှာ သူမ အလုပ်ဆက်မလုပ်တော့တဲ့အချိန်မှာ Haitian အလုပ်သမားအသစ်အုပ်စုတွေကို သူမမြင်တွေ့ခဲ့ရပြီး သူတို့တွေဟာ သူမကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့အဖြစ်အပျက်တွေလိုမျိုးတွေကို တဖြည်းဖြည်းချင်းတွေ့ကြုံရမှာကို သူမ ကြောက်ရွံ့မိသည်။

“ ကျမ မြင်တာကတော့ ကျမတို့ဟာခွဲခြားဆက်ဆံခံခဲ့ရတယ်ဆိုရင် ဟေတီ(Haiti )ကလာတဲ့သူတွေဟာ ပိုပြီးတောင်ဆိုးဦးမယ်” နာအိုမီက ပြောသည်။

အလုပ်သမားတွေက ဘယ်နေရာကလာတာပဲဖြစ်ဖြစ် ကြက်သားစက်ရုံဟာ သူ့နိုင်ငံရဲ့ကျန်တဲ့နေရာတွေကို အစားအစာတွေကျွေးနေသလိုပဲ သူ့နိုင်ငံတွေကိုသူ အစားအစာတွေကျွေးမွေးနေကြတဲ့ မိခင်နိုင်ငံတွေနဲ့အဝေးကြီးကိုလာခဲ့ရတဲ့ သူကိုယ်တိုင်အပါဝင် တခြားနိုင်ငံကသူတွေကို အလုပ်ဆက်ခန့်ဖို့ မာကို က မျှော်လင့်သည်။.

ထုတ်လုပ်ရေးပိုင်းကိုထိခိုက်မှုရှိတဲ့၊ သို့မဟုတ် ဒဏ်ကြေးရိုက်တဲ့ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဥပဒေသစ်နဲ့ ဥပဒေအရအရေးယူမှုဟာ  ကုမ္ပဏီရဲ့ အမြတ်ဝင်ငွေတွေကို ထိခိုက်နစ်နာမှုရှိကြောင်း ကြက်သားကုမ္ပဏီကြီးက အစုရှယ်ရာဝင်များအတွက်  လတ်တလောအစီအရင်ခံစာများ တွင် ဖော်ပြထားသည်။

“ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့စီးပွားရေးကို ထိခိုက်နစ်နာစေတဲ့၊ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့အလုပ်သမားလုပ်အားတွေတစိတ်တပိုင်း၊ ဒါမှမဟုတ် လုပ်ငန်းလည်ပတ်ခြင်းများရဲ့တခု ဒါမှမဟုတ် တခုထက်ပိုတဲ့အလုပ်လုပ်တဲ့နေရာတွေမှာ အစိုးရအာဏာပိုင်တွေက အနှောက်အယှက်ပေးတဲ့ အရေးယူခြင်းမျိုးတွေ ထပ် မဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ဖူးလို့ သေချာမပြောနိုင်ပါဘူး” ဟု ယခုနှစ်အစောပိုင်းနှစ်ပတ်လည်အစီရင်ခံစာမှာ ကုမ္ပဏီက ရေးသားထားသည်။

မာကိုနှင့် သူ့ဇနီးသည် သူတို့၏သားသမီးများကို အသားစက်ရုံမှာ အလုပ်လုပ်မလုပ်ရန်နှင့် ကျောင်းဆက်တက်စေရန် ကြိုးစားအားထုတ်နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်ကြသည်။ သူသည် သားသမီးများကို အရိုးထုတ်သည့်အလုပ်လုပ်သူများ၊ သို့မဟုတ် “ မိစ္ဆာသွေး” နှင့် တတ်နိုင်သမျှဝေးဝေးမှာ အလုပ်လုပ်နိုင်သောသူတွေ ဖြစ်စေချင်သည်။  

“ ကျနော့် သားသမီးတွေကို ကျနော် ပြောတာကတော့ တတ်နိုင်သလောက်အထိ ကြိုးစားပညာသင်ပါ။ ဒါ့ကြောင့်မို့ ငါတို့က အလုပ်တွေဆက်ရှာနေတာ လို့ ကျနော် ပြောပြတယ်။”  မာကို က ဆိုသည်။


ဤဆောင်းပါးသည်  USC Annenberg Center for Health Journalism’s 2023 Impact Fund for Reporting on Health Equity and Health Systems အတွက်ရေးသားခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ဆောင်းပါးအတွက် Spanish စကားပြောသူများအတွက်အမေးအဖြေလုပ်ရာတွင်  Lorena Ballester က ဘာသာပြန်ပေးပါသည်။  Aliese Gingerich  က Spanish ဘာသာ၊ ဆွေဆွေအေးက မြန်မာဘာသာ၊ Christelle Georges-Louis က Haitian Creole ဘာသာများ သို့ပြန်ဆိုပါသည်။


Post Views: 104



Source link

Post a Comment

أحدث أقدم